ಜನನ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಯ (1907)
ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರು 1907ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 28ರಂದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತದ ಪಂಜಾಬ್ನ ಲಾಯಲ್ಪುರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಂಗಾ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ (ಈಗ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಫೈಸಲಾಬಾದ್ನಲ್ಲಿ) ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಕುಟುಂಬ ಸಿಖ್ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದು, ತಂದೆ ಕಿಶನ್ ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ ಅಜಿತ್ ಸಿಂಗ್ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದರು. ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ಜನಿಸಿದಾಗಲೇ ಅವರ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾನೂನುಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿದ್ದರು. ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಮೇಲೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. 1919ರಲ್ಲಿ ಜಲ್ಲಿಯನ್ವಾಲಾ ಬಾಗ್ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡ ಸಂಭವಿಸಿದಾಗ ಅವರಿಗೆ ಕೇವಲ 12 ವರ್ಷ. ಈ ಘಟನೆಯು ಅವರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದ ವಿರುದ್ಧ ಆಕ್ರೋಶವನ್ನು ತುಂಬಿತು.
ಯುವಾವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು
ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ಲಾಹೋರ್ನ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾದರು. ಅವರು ಮಾರ್ಕ್ಸ್, ಲೆನಿನ್ ಮತ್ತು ಟ್ರಾಟ್ಸ್ಕಿಯಂತಹ ಸಮಾಜವಾದಿ ಚಿಂತಕರ ಬರಹಗಳನ್ನು ಓದಿದರು. 1926ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (HRA) ಸೇರಿದರು, ಇದು ನಂತರ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಸೋಷಿಯಲಿಸ್ಟ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಆರ್ಮಿ (HSRA) ಆಗಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದ ವಿರುದ್ಧ ಸಶಸ್ತ್ರ ಹೋರಾಟದ ಮೂಲಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆಯುವುದು ಅವರ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು.
1928ರಲ್ಲಿ ಲಾಲಾ ಲಜಪತ್ ರಾಯ್ ಅವರು ಸೈಮನ್ ಕಮಿಷನ್ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ ಪೊಲೀಸ್ ಲಾಠಿಚಾರ್ಜ್ನಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡು ಮರಣ ಹೊಂದಿದಾಗ, ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹಚರರು ಪ್ರತೀಕಾರ ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಡಿಸೆಂಬರ್ 17, 1928ರಂದು ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ ಜಾನ್ ಸಾಂಡರ್ಸ್ನನ್ನು ಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಘಟನೆಯಿಂದ ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು.
ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟ (1929)
1929ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 8ರಂದು ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬಟುಕೇಶ್ವರ್ ದತ್ ದೆಹಲಿಯ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಲೆಜಿಸ್ಲೇಟಿವ್ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸಣ್ಣ ಬಾಂಬ್ಗಳನ್ನು ಸಿಡಿಸಿದರು. ಈ ಬಾಂಬ್ಗಳು ಯಾರಿಗೂ ಹಾನಿ ಮಾಡದಂತೆ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅವರು “ಇನ್ಕ್ವಿಲಾಬ್ ಜಿಂದಾಬಾದ್” (ಕ್ರಾಂತಿ ಚಿರಾಯುವಾಗಲಿ) ಎಂದು ಘೋಷಣೆ ಕೂಗಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದ ವಿರುದ್ಧ ಕರಪತ್ರಗಳನ್ನು ಹಂಚಿದರು. ಈ ಘಟನೆಯ ಉದ್ದೇಶ ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ ಭಾರತೀಯರ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಬಯಕೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವುದಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳದೆ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತವಾಗಿ ಬಂಧನಕ್ಕೊಳಗಾದರು.
ಜೈಲುವಾಸ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಣೆ
ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹಚರರು ಭಾರತೀಯ ಖೈದಿಗಳಿಗೆ ಯುರೋಪಿಯರಿಗಿಂತ ಕೆಳಮಟ್ಟದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಉಪವಾಸ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಈ ಹೋರಾಟವು ಜನರಲ್ಲಿ ಬೆಂಬಲ ಪಡೆಯಿತು. ಲಾಹೋರ್ ಕಾನ್ಸ್ಪಿರಸಿ ಕೇಸ್ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಮೇಲೆ ಜಾನ್ ಸಾಂಡರ್ಸ್ ಹತ್ಯೆ ಮತ್ತು ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟದ ಆರೋಪ ಹೊರಿಸಲಾಯಿತು. ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ತಮ್ಮ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಆದರ್ಶಗಳನ್ನು ಧೈರ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದಿಂದ ಕ್ಷಮೆ ಯಾಚಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು.
ಮರಣದಂಡನೆ (1931)
1930ರಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನಲ್ ರಚಿಸಲಾಯಿತು, ಮತ್ತು 1931ರ ಮಾರ್ಚ್ 23ರಂದು ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್, ಸುಖದೇವ್ ಥಾಪರ್ ಮತ್ತು ಶಿವರಾಮ್ ರಾಜಗುರು ಈ ಮೂವರಿಗೆ ಲಾಹೋರ್ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರಿಗೆ ಕೇವಲ 23 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾಗಿತ್ತು. ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಅವರು ಶಾಂತಚಿತ್ತರಾಗಿ “ಇನ್ಕ್ವಿಲಾಬ್ ಜಿಂದಾಬಾದ್” ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಅವರ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಗ ಭಾರತೀಯರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ತುಂಬಿತು.
ಮರಣದ ನಂತರದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶೋಕ ಮತ್ತು ಆಚರಣೆ:
ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ರ ಮರಣ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಆಘಾತವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು. ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಅವರ ತ್ಯಾಗಕ್ಕಾಗಿ ಶೋಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಅವರ ಸಾವನ್ನು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಗಳು ಆಚರಿಸಿದರು, ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಾಣ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದ ವೀರರಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿದರು. ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪಂಜಾಬ್ನಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯ ನಾಯಕನಾಗಿ ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು. ಗಾಂಧಿಯಂತಹ ನಾಯಕರು ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ರ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸಿದರೂ, ಅವರ ಸಶಸ್ತ್ರ ವಿಧಾನವನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದರು. ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರು ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ರ ತ್ಯಾಗವನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿದರು ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಯುವ ಜನರಿಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯೆಂದು ಕರೆದರು.
ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತಗಾರರು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ:
ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತಗಾರರು ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ರ ಮರಣವನ್ನು ತಮ್ಮ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆಯಾಗಿದ್ದ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬನ ಅಂತ್ಯವೆಂದು ಆಚರಿಸಿದರು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ “ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಲಂಡನ್”, ಅವರನ್ನು “ಅಪಾಯಕಾರಿ ಉಗ್ರವಾದಿ” ಎಂದು ಬರೆದವು. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಲೇಖಕರು ಅವರ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿದರು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಕಾರಣಿ ಮತ್ತು ಲೇಖಕ ಜಿನ್ನಾ (ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ ಜಿನ್ನಾ) ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ರ ವಿಚಾರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದ್ದರು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದ ದಮನಕಾರಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಜಿನ್ನಾ ಟೀಕಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರ ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ರ ಮರಣವನ್ನು ತಮ್ಮ ವಿಜಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿತು.
ಆಧಾರಗಳು
ಈ ಮಾಹಿತಿಯು ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ರ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಪುಸ್ತಕಗಳು (ಉದಾ., “ದಿ ಜೈಲ್ ನೋಟ್ಬುಕ್ ಆಂಡ್ ಅದರ್ ರೈಟಿಂಗ್ಸ್” ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ರಚಿತ), ಇತಿಹಾಸ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು, ಮತ್ತು ಸುದ್ದಿ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದ ದಾಖಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖಕರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸಹ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.